Wortelkanaalbehandeling
Een wortelkanaalbehandeling is nodig als de zenuw van een tand of kies dermate ontstoken is, dat deze niet meer uit zichzelf kan genezen. Vaak komt dit door een gaatje in de kies die de zenuw heeft aangetast. Maar het kan ook voorkomen na bijvoorbeeld een ongeluk waarbij de tand of kies een te harde klap heeft opgelopen. Hierdoor sterft de zenuw in de kies af en treedt er een ontsteking op.
Wanneer is een wortelkanaalbehandeling noodzakelijk?
Een zenuwontsteking geeft vaak heftige pijnklachten. Hier blijft u uiteraard niet graag lang mee rondlopen.
Symptomen van een zenuwontsteking lopen uiteen van last met warmte en koude tot een drukkende en zeurende pijn in de kaak. Zelfs oorpijn en hoofdpijn kunnen gevolgen zijn van een ontsteking in de kaak.
Zodra u in de praktijk komt vanwege uw klacht, voeren we een aantal kleine testjes uit om goed duidelijk te krijgen van welke kies of tand u last heeft. Indien nodig, wordt er eerst een foto gemaakt. Naast dat deze foto nodig kan zijn om de juiste diagnose te stellen, kan de tandarts goed kan zien hoe de wortelkanalen lopen en hoe lang ze zijn.
Na het geven van de verdoving wordt er bovenin de tand of kies een gaatje geboord om bij de wortelkanalen te komen.
Daarna worden de kanalen met vijltjes wijder gemaakt, om zo goed toegang te krijgen tot de wortelpunt. Tussentijds wordt het slijpsel goed weggespoeld met een desinfecterend spoelmiddel om de bacteriën te doden. De kanalen worden gedroogd en vervolgens opgevuld met rubberen stiftjes en cement. Uiteindelijk wordt de kies weer afgesloten met een vulling.
Soms wordt de behandeling pas tijdens een tweede afspraak helemaal afgemaakt. Dit komt voor als er een ernstige ontsteking aanwezig is. Vaak is het dan beter om de kies eerst af te sluiten met een noodvulling en een kalmerend medicijn. Bij de volgende afspraak is de ontsteking dan al voor een deel weggetrokken. We kunnen dan rustig de wortelkanalen definitief opvullen. Houdt er rekening mee dat de pijn soms niet gelijk helemaal weg is. Het kan nog een week pijnlijk blijven, maar daarna moet de pijn wel geheel weg zijn.
De behandeling zal over het algemeen plaatsvinden met behulp van een rubberdam.
Door een klemmetje op een tand/kies te plaatsen kan er een rubberlapje achter gespannen worden, waardoor een tand of kies geïsoleerd kan worden van de rest van de mondholte.
Het voordeel hiervan is o.a. dat er geen speeksel (dus bacteriën) in de wortelkanalen kan komen tijdens de behandeling, maar ook dat er niet snel spoelmiddel en/of vijltjes in de mond kunnen vallen.
De tandarts zal een opening in de tand of kies moeten maken, zodat de wortelkanalen goed toegankelijk worden. In de afbeelding bovenaan dit onderwerp is schematisch een geopende kies te zien met een vijltje in een van de wortelkanalen, in de bovenstaande foto is dezelfde situatie weergegeven tijdens een wortelkanaalbehandeling.
Na het openen en opzoeken van de kanalen, moeten deze ruimer en schoongemaakt worden. Het ruimer maken van de kanalen wordt gedaan met verschillende soorten vijltjes met een verschillende vorm en dikte.
Sommige vijltjes worden door de boor aangedreven (roterend), andere worden met de hand gebruikt.
Op de röntgenfoto kan de tandarts schatten hoe ver het vijltje in het wortelkanaal gestoken moet worden. Dit controleert hij met een lengtefoto, waarvan een voorbeeld links te zien is. De wortel moet tot bijna aan de wortelpunt (apex) worden gevijld en gereinigd, mocht uit de lengtefoto blijken dat de de lengte tekort of te lang is dan kan deze worden aangepast. Tussen het vijlen door wordt gespoeld met een verdunde chloor-oplossing, dit zal de bacteriën in het wortelkanaal doden.
Als het wortelkanaal voldoende ver en ruim is opgevijld, kan het gevuld worden. Het wortelkanaal kan op verschillende manieren gevuld worden. Bijna alle technieken gebruiken een soort rubber, guttapercha genaamd en cement als vulmateriaal. De guttapercha wordt vloeibaar of in de vorm van stiftjes in het kanaal gebracht.
De wortelkanalen zijn gevuld en de ontsteking aan de wortelpunt (apex) is bijna verdwenen. In werkelijkheid duurt het vaak een half jaar voordat duidelijk de eerste verbeteringen te zien zijn en het kan wel enkele jaren duren voordat de ontsteking helemaal verdwenen is. De klachten verdwijnen over het algemeen wel binnen enkele weken tot maanden.